CỐNG NGẦM PARIS: DI SẢN LỊCH SỬ CÓ ‘1-0-2’ Ở PHÁP
Đến Paris, đi giữa những đại lộ thênh thang hay ngõ phố xinh xắn, ngắm nhìn những toà nhà cổ kính, du khách không khỏi ấn tượng về kiến trúc và cảnh sắc đậm phong cách riêng của thủ đô nước Pháp. Nhưng ít ai biết được, ngay dưới chân mình, nền móng của thành phố cũng bao bọc những di sản đô thị độc đáo, và ẩn chứa những câu chuyện lịch sử thú vị.

Có nhiều cầu thang dẫn xuống hệ thống ngầm bên dưới. Theo bản đồ chỉ dẫn, chúng tôi đi xuống tham quan bảo tàng tại đường dẫn ở gần cây cầu lịch sử Alma cách tháp Eiffel chỉ vài con đường. Vé cho một lần tham quan là 4,3 euro. Bước xuống hệ thống ngầm, chúng tôi cảm nhận như lạc vào một thế giới khác, vắng vẻ và rất yên tĩnh.

Các tấm poster giới thiệu về lịch sử và đặc điểm của hệ thống cống ngầm được treo trên vách cống. Tại các phòng trưng bày đều có hướng dẫn viên giới thiệu với khách tham quan lịch sử của hệ thống cống, cũng như những nguyên tắc cung cấp nước sạch, cách xử lý nước thải, khó khăn của những nghề liên quan đến cống rãnh. Trong đó, có những truyền thuyết có thể khiến du khách không khỏi kinh ngạc.

Được biết hệ thống cống ngầm ở Paris được xây dựng từ nhiều thế kỷ trước và dài hàng ngàn ki lô mét nhằm đảm bảo sự tuần hoàn nước cho thành phố, chống nguy cơ ngập úng do nước sông Seine dâng lên. Đây là một trong những hệ thống cống ngầm lớn nhất thế giới với chiều dài đường hầm tới 2.400km, do đó mỗi đường cống đã được đặt tên tương ứng với tên đường trên mặt đất để tránh bị lạc đường.
Vào mùa hè, nhiệt độ của “thành phố ngầm” là 20 độ C, mùa đông là 13 độ. Ở dưới này cũng đầy đủ bảng tên, số nhà tương ứng với địa chỉ trên mặt đất. Văn hào Victor Hugo (1802-1885) lúc sinh thời, có lần nhờ người bạn thân là một kiến trúc sư dẫn xuống tham quan hệ thống cống ngầm khi viết về công xã Paris, về cảnh Javert truy đuổi Jean Val Jean… Tác phẩm của ông cùng bức tranh về công xã Paris khi những người cách mạng chạy trốn dưới đường hầm đã được trân trọng đặt trong bảo tàng cống ngầm này.
Chắc để bảo đảm an toàn cho khách tham quan, ở đây quy định khi xuống tham quan, khách phải đi cùng một nhóm, tối thiểu 10 người và tối đa là 25 người. Tuy nhiên, bảo tàng cũng chỉ mở một đoạn ngắn cho khách lui tới tham quan mà thôi.
Có thể nói rằng nhờ hệ thống thoát nước rất quy mô có từ hàng trăm năm trước và luôn được bảo dưỡng, đổng thời luôn được hiện đại hóa trong việc loại rác, xử lý nước thải trước khi đổ ra sông Seine, quy trình này được cải tiến theo sự phát triển của khoa học, nhờ đó, sông Seine luôn sạch đẹp, cống Paris không tắc gây ngập úng. Tuy nhiên, mọi chuyện đều không lường hết được trước thiên nhiên!


Tuy nhiên, phải nói rằng sự cố thiên tai chỉ là xác suất rất nhỏ. Paris vẫn lộng lẫy trên mặt đất nhờ hệ thống cống ngầm và xử lý nước thải hiện đại. Người Pháp không chỉ nặn tượng, ghi nhận công lao các tổng thống, vĩ nhân mà cả tượng kỹ sư kiến trúc, nhà thầu đã thiết kế tân trang toàn bộ hệ thống cống ngầm Paris từ thời La Mã. Đặc biệt, công nhân làm việc vất vả dưới hệ thống tối tăm luôn được trân trọng, ghi rõ tên trong bảo tàng và cả đài tưởng niệm cho những người đã hy sinh. Nếu không có những người này, Paris sẽ luôn bị lũ sông Seine rình rập và rác, nước bẩn tràn đầy thành phố.
Để có một Paris tráng lệ là một phần công lao quan trọng của hệ thống cống ngầm này. Nhờ đó, Paris trong ngập lụt vẫn thơ mộng, kiêu sa và bình thản giống như lời bài hát của nhạc sĩ Phạm Trọng Cầu: “Mưa rơi trên phím đàn… Ngập hồ nước sông Seine…”.
Mặc dù trải qua đôi lần bị hồng thủy, nhưng từ rất lâu đã có người đặt câu hỏi: Giá mà Paris không có hệ thống cống rãnh ngầm, thì hơn 6.000 con đường và những quảng trường ở Paris liệu có được mệnh danh là kinh đô ánh sáng, lãng mạn hào hoa?
Nguồn: Nuocphapinfo