Viện bảo tàng Louvre ra mắt 480.000 tác phẩm trên trang web mới
Giới yêu chuộng điện ảnh hẳn chắc vẫn còn nhớ trong phim “Lupin”, tên trộm hào hoa Assane (Arsène) đã lên kế hoạch đánh cắp vòng xâu chuỗi của hoàng hậu Marie-Antoinette. Nếu như xâu chuỗi bằng đá qúy là một chi tiết hoàn toàn hư cấu, thì ngược lại Phòng triển lãm lớn (Grande Galerie) của Bảo tàng Louvre chẳng những có thật mà còn lộng lẫy hoành tráng hơn trước.
Vào lúc mà tất cả các cơ sở văn hóa Pháp vẫn còn bị đóng cửa, Viện bảo tàng Louvre đã tận dụng thời gian này để bố trí lại nhiều tác phẩm được trưng bày (điều này càng được thấy rõ tại các phòng triển lãm hội họa) nhưng xa hơn nữa, ban điều hành Louvre đã cập nhật lại toàn bộ kho dữ liệu của mình để giới thiệu trên “trang nhà” chính thức (tại đây). Nhìn chung, có tới hai trang web đã được cho ra mắt trong tuần qua. Trang đầu tiên dành cho tất cả những tác phẩm đang được trưng bày trong Bảo tàng Louvre, phiên bản trực tuyến mới này với cách trình bày tinh tế bắt mắt, dễ theo dõi hơn và đi kèm với nhiều âm thanh và hình ảnh minh họa.

Gần nửa triệu tác phẩm trên 2 trang web mới
Trang web thứ nhì là một cơ sở dữ liệu, nơi mà khách tham quan có thể truy cập và tham khảo hơn 480.000 tác phẩm nghệ thuật thông qua các bộ ảnh chụp và tập hồ sơ. Con số này tương đương với ba phần tư bộ sưu tập lưu trữ của bảo tàng Louvre. Cũng cần biết rằng viện bảo tàng Pháp thuộc vào hàng lớn nhất thế giới, hiện đang nắm giữ gần 640.000 tác phẩm đủ loại và chỉ có chưa tới 10% bộ sưu tập này mới được đem ra trưng bày nhân các cuộc triển lãm. Nói như vậy có nghĩa là Viện bảo tàng Louvre thông qua trang web của mình lần đầu tiên cho công chúng vào xem 75% các tác phẩm nghệ thuật đang được cất giữ.
Tính tổng cộng, ban điều hành Viện bảo tàng Louvre đã mất hai năm làm việc để hoàn tất hai trang web này. Dĩ nhiên là dịch Covid-19 là một thảm họa đối với ngành văn hóa, cũng như các bảo tàng khác buộc phải ngưng hoạt động, Louvre đã mất hơn 70% nguồn thu nhập liên quan tới việc tiếp đón du khách nước ngoài, nhưng theo lời giám đốc bảo tàng Louvre Jean-Luc Martinez, trong cái rủi lại có cái may, cuộc khủng hoảng y tế đã đẩy nhanh kế hoạch “tân trang” mạng chính thức của Louvre, nhưng thay vì cập nhật đơn thuần, trang web đã được “thiết kế” lại từ đầu với nhiều nội dung phổ thông hay theo chuyên đề, thú vị hấp dẫn hơn nữa.
Dịch Covid-19 cũng đã thay đổi khá sâu rộng cung cách tiêu dùng hay giải trí. Nhờ tổ chức liên tục các cuộc triển lãm trực tuyến, trang web của Bảo tàng Louvre đã thu âm 21 triệu lượt truy cập trong năm 2020, trong khi trên các mạng xã hội, Louvre đã tăng gần gấp đôi số người theo dõi, vượt qua ngưỡng 10 triệu thành viên đăng ký. Điều đó giải thích vì sao ban điều hành Louvre đã buộc phải nhanh chóng thích nghi. Hình thức của cả hai trang web mới đều nhắm vào việc lôi cuốn và “cầm chân” đối tượng khách tham quan trẻ tuổi với khá nhiều video dễ nhớ, các bài liên quan dễ đọc và tất cả các nội dung trên mạng trình bày trong 4 ngôn ngữ : tiếng Anh, Tây Ban Nha, tiếng Hoa và tiếng Pháp đều có thể được tham khảo qua điện thoại di động.

Khánh thành kho lưu trữ mới các tác phẩm của Louvre
Cách đây một năm rưỡi, vào mùa thu năm 2019, Trung tâm bảo tồn các tác phẩm của Louvre đã được khai trương tại thành phố Liévin, phía bắc nước Pháp cách thủ đô Paris khoảng 200 cây số. Đó chính là dịp để cập nhật lại tất cả các dữ liệu (thư mục, hình ảnh, phác thảo, số liệu thống kê, bảng hướng dẫn…) liên quan đến toàn bộ sưu tập nghệ thuật của Louvre. Viện bảo tàng Pháp trước đây có kho dữ liệu Atlas, nhưng chủ yếu liên quan đến bộ sưu tập thường trực và được cập nhật định kỳ theo các cuộc triển lãm chuyên đề. Giờ đây, sau khi hoàn tất việc kiệt kê toàn bộ các dữ liệu của Trung tâm Liévin, ban điều hành Louvre mới triển khai các trang web mới với hơn 680.000 bức ảnh chụp từ gần nửa triệu (482.500) tác phẩm sẵn có trong kho lưu trữ. Nhờ vào bộ sưu tập phong phú và quý hiếm ấy, Louvre thường được xếp vào hàng đầu các viện bảo tàng lớn trên thế giới.
Theo bà Anne-Myrtille Renoux, trưởng ban điều hành mạng chính thức của Louvre, cả hai trang web đều phục vụ cho cả hai đối tượng khách tham quan cũng như các nhà nghiên cứu. Giới giáo viên và sinh viên có thể dùng với mục đích giảng dạy và học tập vì cơ sở dữ liệu này ngoài việc giới thiệu tác phẩm còn kèm theo nhiều chi tiết lịch sử, bối cảnh sáng tác, các liên kết trong thư mục. Còn khách tham quan khi bấm vào tác phẩm sẽ thấy hiện lên ngay nội dung tóm tắt, các giai thoại ly kỳ liên quan tới tác phẩm và nhất là vị trí sắp đặt của tác phẩm trong bảo tàng.
Để tiện bề theo dõi hơn nữa, trang web của Louvre đã xếp tác phẩm theo hạng mục hay chuyên đề. Khách tham quan có thể xem theo thể loại hội họa, điêu khắc, trang trí, dệt may …. của từng trường phái hay thời đại, nhưng quan trọng không kém là các album theo chuyên đề “Kiệt tác của Louvre”, “Nghệ thuật Chân dung” qua nhiều thế kỷ và nhất là các “Tác phẩm mới mua” trong bộ sưu tập, mỗi album gồm khoảng 10 tác phẩm chủ đạo, liên kết với nhiều tác phẩm khác cho những ai muốn đi xa hơn.
Kiệt tác “Lễ đăng quang Hoàng đế Napoléon”
Theo bà Dominique de Font-Réaulx, trưởng ban điều hành chương trình sinh hoạt của Viện bảo tàng Louvre, các đợt phong tỏa vừa qua đã cho thấy khách truy cập thích chọn xem những cuộc triển lãm có hình thức không quá khô khan, nhờ vậy mà nội dung dễ tiếp thu hơn. Vì thế cho nên, ban điều hành Louvre đã tập trung khai thác cách dẫn dắt câu chuyện, dàn dựng nội dung sao cho hấp dẫn hơn nữa, khơi gợi được ngay tính tò mò của đa số khách truy cập. Trang web của Louvre từ đó mà trở nên thông thoáng dễ đọc, được minh họa với nhiều video, hình ảnh cũng như âm thanh.
Ngoài việc giới thiệu quần thể bảo tàng với những cảnh quay bên ngoài từ trên cao cũng như các khung hình cận cảnh quay ở bên trong, Louvre đã tận dụng công nghệ hình ảnh hiện đại nhất để đề cao các tác phẩm hàng đầu của mình trong đó có bức chân dung La Joconde (Mona Lisa), Tượng thần Vệ nữ Milo, Thần chiến thắng Samothrace hay bức tranh Tự do dẫn đường của Delacroix. Bên cạnh đó, một trong những điểm mới của trang web chính thức là những “lộ trình tham quan” dành cho những người không có nhiều thời gian hay là các fan đăng ảnh trên mạng Instagram. Giới ghiền đọc tiểu thuyết và xem phim “Da Vinci Code” không thể nào bỏ qua “La Joconde” cũng như nhiều các tác phẩm quen thuộc với nhà nghiên cứu Robert Langdon, nhân vật chính bộ truyện của Dan Brown.
Còn giới hâm mộ các thần tượng ca nhạc hẳn chắc sẽ muốn xem bức kiệt tác của David (vẽ vào năm 1807) mô tả “Lễ đăng quang của Hoàng đế Napoléon”, vốn là một trong những tác phẩm yêu chuộng nhất của cặp vợ chồng nghệ sĩ tỷ phú Beyoncé và Jay-Z trong đoạn video âm nhạc “Apelshit”. Tác phẩm này cũng được nhắc đến rất nhiều trong năm 2021, nhân dịp nước Pháp tổ chức lễ kỷ niệm 200 năm ngày giỗ của Napoléon Đệ Nhất (1769-1821).
Nguồn: Nguyễn Đình Thành